Panik Atak Neden Olur? Psikolojik Destekle İyileşmek Mümkün mü?
Panik Atak Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Panik atak, aniden başlayan ve şiddetli bedensel belirtilerle seyreden yoğun bir kaygı nöbetidir. Genellikle sebep görünmeden ortaya çıkar ve kişi o anda kalp krizi geçirdiğini, öleceğini ya da kontrolünü kaybedeceğini düşünebilir.
En yaygın belirtiler:
Kalp çarpıntısı veya göğüs sıkışması
Nefes darlığı
Terleme, titreme
Baş dönmesi veya bayılma hissi
Ölüm korkusu veya çıldırma düşüncesi
Vücutta uyuşma veya karıncalanma
Bu ataklar genellikle 10–20 dakika içinde en yüksek seviyeye ulaşır, ancak kişide saatlerce süren bir tedirginlik bırakabilir.
Panik Atak ile Anksiyete Arasındaki Fark Nedir?
Panik atak genellikle ani ve yoğun bir şekilde ortaya çıkar. Kişi ne zaman geleceğini bilmez ve fiziksel tepkiler çok belirgindir. Anksiyete ise süreklilik arz eden bir kaygı halidir; genellikle belli bir olay, düşünce ya da süreçle bağlantılıdır.
Özellik |
Panik Atak |
Anksiyete |
---|---|---|
Başlama şekli |
Aniden, beklenmedik |
Yavaş ve süreklidir |
Süre |
Kısa ama yoğundur (10–30 dk) |
Günler, haftalar sürebilir |
Belirti seviyesi |
Fiziksel belirtiler ön plandadır |
Düşünce ve endişeler ağırlıktadır |
Tetikleyici |
Bazen bilinmez |
Genellikle bellidir |
Panik Atak Neden Olur? Olası Psikolojik Nedenler
Panik atak tek bir nedene bağlı olarak gelişmez. Genellikle birden fazla psikolojik faktörün bir araya gelmesiyle ortaya çıkar:
Bastırılmış duygular: Çocuklukta yaşanan travmalar, ifade edilmemiş öfke, suçluluk ya da değersizlik duyguları.
Kontrol kaygısı: Hayatı tamamen kontrol altında tutmak isteyen bireylerde ani “kontrolsüzlük” hissi panik atağı tetikleyebilir.
Zihinsel tetikleyiciler: Geçmişte yaşanmış korkutucu bir deneyimin hafızada canlanması.
Ayrılık anksiyetesi: Sevilen kişiden uzak kalma ya da terk edilme korkusu.
Genetik ve Çevresel Etkenler Ne Kadar Etkilidir?
Aile öyküsü: Panik bozukluk ya da anksiyete rahatsızlığı olan bireylerin ailelerinde benzer sorunlara rastlanabilir.
Çevresel faktörler: Yoğun stresli yaşam olayları (işten çıkarılma, boşanma, sevilen birini kaybetme) panik atak riskini artırabilir.
Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklenti: Toplumsal rollerin baskısı, kendine çok yüklenme de panik atağın psikolojik altyapısını oluşturabilir.
Panik Atağın Yaşam Kalitesi Üzerindeki Etkisi
Panik atak yalnızca kısa süreli bir korku değil, yaşamı ciddi şekilde etkileyebilen bir durumdur. Kişi:
Kalabalık ortamlardan kaçınmaya başlar
Araç kullanmaktan, tek başına kalmaktan çekinir
İş ve sosyal hayatında geri çekilir
Sürekli “yine olur mu?” korkusuyla yaşar
Bu da “kaçınma davranışları”nın gelişmesine ve yaşam kalitesinin ciddi şekilde düşmesine yol açar.
Panik Atak Tedavisinde Terapi Ne Kadar Etkili?
Terapi, panik atakla baş etmede en etkili uzun vadeli çözümlerden biridir. Özellikle:
Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT): Panik atağa neden olan düşünce kalıpları tanınır ve yeniden yapılandırılır.
Gevşeme Teknikleri ve Nefes Egzersizleri: Bedensel tepkileri tanımayı ve kontrol etmeyi öğretir.
EMDR: Özellikle travmatik panik atağı olan bireylerde etkili bir yöntemdir.
Aslıhan Bereketoğlu, danışanlarının duygu-düşünce-beden üçgeninde dengeyi sağlamasına yardımcı olacak tekniklerle çalışır.
Aslıhan Bereketoğlu’nun Terapi Yaklaşımı Nasıldır?
Her danışan özeldir. Bu nedenle Aslıhan Bereketoğlu, bireysel terapi sürecinde:
Kapsamlı bir ilk değerlendirme yapar
Kişiye özgü terapi planı oluşturur
Danışanın hızına ve ihtiyacına göre terapiyi şekillendirir
Danışanla birlikte süreci yapılandırırken; güven, gizlilik ve empati temel ilkeleridir.
İlaçsız Panik Atak Yönetimi Mümkün mü?
Evet, hafif ve orta şiddetteki panik atak vakalarında sadece terapi ile önemli ilerlemeler kaydedilebilir. İlaç kullanımı ancak:
Panik atak çok sık ve şiddetliyse
Danışan işlevselliğini kaybetmişse
Terapiye rağmen semptomlar kontrol altına alınamıyorsa düşünülür.
Birçok danışan, terapiyle atakları tanımayı ve yönetmeyi öğrenerek ilaçsız iyileşme sağlamaktadır.
Psikolojik Destek Almak İçin Ne Zaman Başvurmalıyım?
Ataklar tekrar etmeye başladıysa
Yaşam kalitenizi ciddi şekilde etkiliyorsa
“Tekrar olursa ne yaparım?” korkusu günlük hayatınızı sınırlıyorsa
Ataklar sonrası uzun süreli tedirginlik hissediyorsanız
…psikolojik destek almanız, hem sürecin kontrol altına alınması hem de iyileşme için ilk adımı atmanız açısından çok önemlidir.
Danışan Yorumu: “Artık Kalp Atışlarım Korkutmuyor”
“İlk geldiğimde her sabah kalp atışlarımı kontrol ederek uyanıyordum. Panik atak mı geliyor diye düşünmeden bir gün geçmiyordu. Aslıhan Hanım’la terapiye başladıktan sonra bu düşünceleri fark ettim ve dönüştürdüm. Artık kalp atışlarım korkutucu değil, sadece vücudumun bir tepkisi.”
Bu deneyimler gösteriyor ki, doğru psikolojik destekle panik atakla yaşamak zorunda değilsiniz — onunla baş etmeyi öğrenebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Panik atak ölüme yol açar mı?
Hayır. Fiziksel belirtiler yoğun olsa da panik atak hayati bir risk oluşturmaz.
2. Panik atak kendi kendine geçer mi?
Bazı durumlarda hafifleyebilir ancak kontrol altına alınmadığında tekrarlama ve kronikleşme riski yüksektir.
3. Terapi ne kadar sürede etkili olur?
Kişiye göre değişmekle birlikte ortalama 6–12 seans içinde önemli gelişmeler gözlemlenir.
4. İlaç mı yoksa terapi mi daha etkili?
Hafif ve orta vakalarda terapi genellikle tek başına yeterlidir. İlaç, destekleyici olarak bazı durumlarda kullanılabilir.
5. Online terapi panik atakta işe yarar mı?
Evet. Özellikle atak nedeniyle dışarı çıkmakta zorlanan danışanlar için online terapi oldukça faydalı olabilir.
6. Panik atakla baş etmek için nefes egzersizi yeterli mi?
Nefes teknikleri yardımcıdır ancak uzun vadeli çözüm için terapi süreci önerilir.
Panik Atakla Yaşamaya Değil, Onu Yönetmeye Hakkınız Var
Panik atak hayatınızı kontrol altına almış gibi hissettirebilir, ancak gerçek şu ki: Siz panik ataktan daha güçlüsünüz. Onu tanımak, anlamak ve yönetmek mümkündür. Psikolojik destek bu sürecin en etkili anahtarıdır.
Uzman Klinik Psikolog Aslıhan Bereketoğlu, panik atakla mücadele eden bireylerle kurduğu güvenli ve profesyonel ilişki sayesinde bu süreci başarıyla yönetmektedir.
🔗 Randevu ve bilgi almak için:
https://aslihanbereketoglu.com